Liesbet in Suriname

Terug na 12 dagen Kwamalasamutu. Een schitterende tijd die helaas snel voorbij was.

Eindelijk was het dan zover op 14 mei (oja Iris, hiephiephiep)kreeg ik om 8u telefoon: "Het vliegtuig vertrekt om 9u!" In een mini vliegtuig vertrekken we met z'n 3'en ( Rachelle, landcoö, en Harvey, die zorgde voor de bouw vh kliniekje en de waterbron) richting kwamalasamutu. Het triodorp in zuid- west Suriname. Na 2 u vliegen komen we aan op de airstrip. Alle bewoners komen aangesneld om te zien of er iets voor hen aangekomen is. Onze verblijfshutten staan naast de airstrip. De eerste dag kreeg ik een rondleiding in het dorp, langs de poly van medische zending en langs de poly van de traditionele geneeskunde. En om 4 u hadden we een afspraak bij de granman en zijn kapiteinen. Iedereen die aankomt in het dorp moet even bij hem langs om te vertellen wat je komt doen in zijn dorp en hoelang je blijft. Dit gesprek gebeurd in het sranantongo en dan vertaald de kapitein in het trio voor de granman. De hangmatten worden gespannen en we waren klaar voor onze eerste avond kwamalasamutu. Rond 7 u is het er donker. Wij hadden electriciteit dankzij het zonnepaneel voor onze hut. Maar de meeste indianen hebben het niet. Dus overal zie je vuurtjes branden en vooral vroeg in bed. De eerste morgen worden we al om 5u30 gewekt door de toespraak van de granman. Hij wenst al zijn dorpgenoten een goeiemorgen, alle organisaties worden persoonlijk gegroet, de dag en datum en uur vermeld hij en daarna komen de nieuwtjes van de dag. De ene keer duur zo'n toespraak 15 minuten maar onze laatste morgen maar liefst 45 minuten. In het trio, dus daar begreep ik niets van.

Dag 1 kwamala. In het polykliniekje zat iedereen samen. Nadat Rachelle me geïntroduceerd had kreeg ik van Susali (enige uit de poly die nederlands praat) een rondleiding in de poly. Verder even wat rondkijken, meevolgen hoe ze hun wondjes verzorgen, de siroopjes uitdelen,... .Dan begon ik alvast met Susali met het checken van de naamlijst. Ik had een lijst met namen meegekregen, maar bij de helft stond enkel hun roepnaam dus moesten we uitzoeken wat de echte naam en hun geboortedatum was. Een heel karwei die ook de komende dagen in beslag nam. Maar als er patiënten kwamen gingen we even meekijken.

Op woensdag geeft de sjamaan les over de geneeskundige planten aan de kinderen van de school. Zodat hun kennis toch niet helemaal verloren gaat. De kinderen riepen enthousiast mee waarvoor de planten dienen. En op vrijdag is het beurt aan handvaardigheden. De meisjes leren hoe ze hun katoenplant moeten oogsten en vervolgens hun draad moeten spinnen en weven. De jongens leren manden vlechten. Op woensdag en vrijdag is het rustig op de poly omdat een sjamaan en een verpleegkundige dan bezig zijn met de kinderen in de hut naast de poly.

Het weekend was rustig. Op zaterdag zijn de mannen op jacht. ze waren de vrijdag al vertrokken en kwammen pas de maandag terug. Het had hard geregend zodat ze vast zaten in het bos. Maar ze hadden elk wel een aap, een soort vogel of een hert mee. De vrouwen zijn op zaterdag op hun kostgrondjes. De laatste cassave werd geoogst. In de middag kwamen ze terug met overvolle manden die ze op hun rug dragen met een band die op hun voorhoofd steund. Lijkt mij heel zwaar om dat te dragen.

Harvey en ik had het wat rustiger. Iedereen is bezig dus wij hadden een rustdag. Ik heb nog even aan de lijst met namen gewerkt. In de middag kwam Jonathan langs. Hij werkt samen met Harvey en vroeg of we geen zin hadden om in de middag mee het bos in te gaan om bomen te zagen voor de verdere bouw van het kliniekje. Leek ons wel leuk. Jonathan ging een boot zoeken en dan konden we vertrekken. Maar helaas alle boten hadden de andere mannen mee om te gaan jagen. Op zondag was er kerk. Die duurd maar liefst 2u. Zingen, dansen en dan is de voorganger heel lang aan het woord. Een chaos is het in die kerk. Iedereen loopt zo maar binnen en buiten, mannen staan recht om voor het raam hun keel te schrappen en vervolgens te spuwen... Vervolgens was het voor ons een rustige dag want er waren nog steeds geen boten. Dan maar wat in het dorp wandelen, in de rivier gaan zwemmen en baden en wat in de hangmat hangen.

Op maandag had de sjamaan een bundeltje bladeren, takjes en boomschors mee die hij samen gebonden had met een liaan. Dit moest samen gekookt worden en dan was het medicijn tegen verkoudheid klaar.

Op dinsdag was het dan de grote kookdag voor de medicijnen. Voor de poly stond een open hutje waar ze een houtvuurtje maakten en daar werden vooral takken van hun shors ontdaan, in stukjes gehakt en gekookt. Die takken waren goed tegen buikpijn.

Op donderdag moesten we ons alweer klaar maken om te vertrekken want door een of andere reden zouden er de komende dagen weinig vliegtuigen komen en moesten we nu mee. Nog even met de mensen van de poly gesproken. We hadden afgesproken om die dag even rond te kijken wat er qua hygiene niet zo goed was en die dingen aan te passen. ze waren super enthousiast zodat ze zelf al bepaalde dingen aan wezen die ze anders gingen doen. Iedereen klaar. Terug bij de granman langs om te melden wat we gedaan hadden en om afscheid te nemen. En toen hoorden we dat ons vliegtuig niet kwam door de regen was het vliegveld ongeschikt... dus alles maar weer uitpakken want het volgende vliegtuig zou pas zaterdag of maandag komen.

S avonds is er in Kwamalasamutu niet zoveel te doen. Maar enkele mensen hebben een TV met een zonnepaneel of een stroomgenerator. Dus iedere avond als het niet regent komt de tv buiten , de bankjes worden buiten gezet. En van langs alle kanten zie je mensen met zaklampjes naar de tv lopen. Wel gezellig, soms zaten we met wel 40 mensen voor een kleine tv.

Op vrijdag werden we geroepen tijdens het ontbijt. We moesten dringend radiocontact maken met de stad. Ons klaarmaken, en alles opruimen was de boodschap want ons vliegtuig zou vandaag komen en zou er rond 12u30 zijn. Maar er was wel nog tijd om even op de markt te wandelen. Maar meer dan 2 trossen bananen en een ananas was er niet te koop. Toch zaten er veel mensen want markt op kwamala =kasirie drinken.

Nog even op de poly geholpen om de enige voorraad kast te bekleden met zo'n plastiek. Zodat de houten kast beter af te wassen zou zijn en zo de kakkerlakken minder kans zouden hebben om de voorraad op te eten.

De terugweg. Heel veel volk op de airstrip, want het vliegtuig had heel veel pakjes mee van familieleden uit de stad. Vele mensen kwamen ons ook uitwuiven langs alle kanten hoorde ik mijn naam roepen en moest ik handjes schudden. Een groter vliegtuig voor ong 16 mensen was er maar enkel Harvey en ik moesten mee terug naar de stad. Er waren 2 piloten de ene kwam bij ons zitten en vertelde waar we boven vlogen, het kaysergebergte, Wilheminagebergte,... en dan terug de stad. Hevige regen dus weer water die tot aan de enkels stond.

# posted by Liesbet @ 6:24 PM